De wachtlijst met bedrijven die een nieuwe of zwaardere aansluiting willen groeit nog steeds. Dit blijkt uit de vorige maand verschenen jaarlijkse voortgangsrapportage Landelijk Actieplan Netcongestie. De overheid werkt samen met de netbeheerders, ACM en marktpartijen aan ruim 100 maatregelen om zo snel mogelijk meer ruimte op het net te creëren. Deze maatregelen worden eind april afgerond.
In september 2024 heeft het kabinet in zijn regeerprogramma aangekondigd meer regie te gaan voeren op netcongestieproblemen en de toekomstbestendigheid van het elektriciteitsnet. Regie op netcongestie voert het kabinet vooral via het Landelijk Actieprogramma Netcongestie (LAN). Sinds de publicatie van de vorige voortgangsrapportage is netcongestie in bijna het hele land gestegen, zo blijkt uit de tweede rapportage. Daarom is het programma uitgebreid, is samenwerking binnen het programma verder gestimuleerd en zijn de maatregelen om netcongestie tegen te gaan geïntensiveerd.
Nieuwe cijfers
Het hoogspanningsnet wordt op zo’n 250 plekken verzwaard, waarvan 70 projecten nu in de bouwfase zijn. Dit zijn enorme bouwprojecten voor de ‘snelweg’ van het stroomnet. Op het middenspanningsnet, de ‘provinciale weg’, bouwden de netbeheerders de afgelopen 2 jaar bijna 50 nieuwe stations. Dat is een verdubbeling van de 2 jaar daarvoor. Op het lokale net in de woonwijken zijn ruim nieuwe 2400 transformatorhuisjes bijgebouwd, ten opzichte van zo’n 1500 in het jaar daarvoor.
Ondanks alle uitbreidingen groeide de vraag naar ruimte harder dan de netbeheerders het stroomnet konden uitbreiden en verdubbelde de wachtlijst van bedrijven en instellingen die een (zwaardere) aansluiting willen.
Sneller bouwen
De uitbreiding van het stroomnet is een enorme opgave. Er moeten tot 2050 nog zo’n 50.000 transformatorhuisjes bijgebouwd worden en meer dan 100.000 kilometer elektriciteitskabels de grond in. Het kabinet wil de uitbreiding van het stroomnet versnellen.
Minister Hermans van Klimaat en Groene Groei heeft een wetswijziging naar de Raad van State gestuurd om de procedures voor de uitbreiding van het net in te korten. Met een gedoogplicht kunnen procedures tot 1,5 jaar worden versneld. Daarnaast wil het kabinet de uitbreiding van het net aanwijzen als ‘zwaarwegend maatschappelijk belang’, wat ook tot 1,5 jaar kan besparen.
Het kabinet onderzoekt de mogelijkheid om koepelvergunningen in te voeren waarmee meerdere vergunningen tegelijkertijd worden afgegeven aan netbeheerders. Een vliegende brigade van experts gaat provincies en gemeente helpen om sneller vergunningen af te geven.
Er wordt ook gewerkt aan een vaste aanpak en grondprijs zodat de netbeheerders sneller grond kunnen aankopen om de benodigde energie-infrastructuur op te bouwen. Met een modelovereenkomst kan de plaatsing van transformatorhuisjes worden versneld.
Stroomnet beter benutten
Het stroomnet is op de meeste plekken niet 24 uur per dag vol. Door het stroomverbruik beter te spreiden kan de ruimte op het stroomnet beter worden benut en kunnen er sneller nieuwe partijen worden aangesloten.
Bedrijven kunnen een nieuw type contract afsluiten met de netbeheerder waarbij zij minder of geen stroom gebruiken tijdens piekmomenten. Bedrijven krijgen daarvoor korting op de nettarieven of hoeven niet te wachten op een aansluiting. Sinds dit jaar worden alle grootverbruikers op het hoogspanningsnet financieel gestimuleerd om hun stroomgebruik buiten de piekmomenten te verplaatsen.
Vanaf 1 april kunnen bedrijven en instellingen (grootverbruikers) die vastlopen door het volle stroomnet subsidie aanvragen om advies in te huren en/of investeringen te doen voor een flexibel contract. Zo kunnen ze verder met hun groei- of verduurzamingsplannen.
De netbeheerders werken aan een voorstel waarmee het ook voor kleinverbruikers zoals huishoudens, scholen en winkels gaat lonen om het stroomverbruik waar mogelijk buiten de piekmomenten te verplaatsen. Bijvoorbeeld door een elektrische auto pas later in de avond op te laden. De invoering zal naar verwachting nog enkele jaren duren.
Het ministerie onderzoekt samen met de Autoriteit Consument & Markt en de netbeheerders de mogelijkheden om het stroomnet op meer plekken zwaarder te belasten zodat bedrijven en instellingen op de wachtlijst sneller aangesloten kunnen worden. Het onderzoek kijkt ook expliciet naar de risico’s. Bron: Rijksoverheid
